ORTADOĞU'DA KÜRT DEVLETİ, HAYAL Mİ YOKSA GERÇEK Mİ?

2011 Mart ayında Ortadoğu'da başlayan 'Arap Baharı' belki de etkisini en çok Suriye'de gösterdi. Ülkede 4 yıl önce başlayan iç karışıklık artık uluslararası süper güçlerin Ortadoğu'da söz sahibi olabilmek adına topraklarına nüfuz ettiği hayalet ülke haline gelmesine neden oldu. Bölgedeki aktörler, terör örgütleri ve sivil vatandaşlar, iç karışıklıkta olan Suriye'nin toprak bütünlüğü konusunda da belirsizlik oluşmasına neden oldu. Rusya ise Suriye'deki bu iç karışıklıktan en çok faydalanma çabası içine giren ülke oldu. Ruslar,  'IŞİD'e karşı mücadele' adı altında Suriye'deki varlığını güçlendirdi. Rusya böylelikle Suriye'nin konumu sayesinde yıllardır hayallerini süsleyen sıcak sulara inme arzusunu da gerçekleştirmiş oldu. Son olarak Rusya ile Türkiye arasında yaşanan 'uçak' krizi bölgedeki dengeler açısından çok önemli hale geldi. Rusya bu krizin ardından Türkiye sınırındaki Kürtlere destek olmuştu. Rusya'nın bu desteğinin ardından ise Ortadoğu'da yeni bir Kürt Devleti'nin kurulabileceği sesi yükselmeye başladı.

Ortadoğu’da yalananlar gelecekteki bir bağımsız Kürt Devleti’nin sinyalleri olarak yorumlanıyor. Pek çok analizde bu konu ele alınırken Türkiye’den de buna yönelik açıklamalar geliyor. Peki, yaşanan gelişmeler gerçekten bunun işaretçisi mi? Ortadoğu’da bir Kürt Devleti yakın mı yoksa hayal mi?

Olası kurulacak bir Kürt Devleti’nde, Kürtlerin oyuncu olarak değil ancak oyuncak olarak yer alabileceğini belirten Ensar Nişancı, “Kurulması planlanan Kürt Devleti, Kürtlerin neresinde olduğundan çok, Kürtlerin nerede olması gerektiğine ilişkin bir plan. Kürtler aktör olarak devlet kurmayacak, Kürtlere devlet kurdurulacak” dedi.

Namık Kemal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ensar Nişancı, Ortadoğu’da kurulabilecek bir Kürt Devleti’nin stratejik önemini AjansHaber’e anlattı:

Ortadoğu’daki gelişmelerin ülkeler arası hamlelerin satranç misali devam ettiğini belirten Prof.Dr. Ensar Nişancı, “Satrançta oyun sıkışmadığı sürece piyonu vermek hiçbir zaman sorun olmaz ama oyun sıkıştığında piyonun bir hamlesi bile vezir yerine geçer. Ortadoğu’da Kürt Devleti oluşturma lüksü hiçbir devlette yok” dedi.

Prof. Dr. Nişancı kurulması düşünülen Kürt Devleti ile ilgili olarak da, “Kürt Devleti bir piyon ama o kadar kıymetli bir piyon ki bütün dengeleri değiştirebilecek potansiyelde. Rusya’nın olaya müdahil olmasından sonra oyundaki o ana stratejiler değiştiği için Kürt Devleti’ne verilen değer, ona taraf olanların tutumunda da ciddi bir revizyona sebep oldu. Bütün aktörler duruma göre konumlarını yeniden belirleyecekler” dedi.

“DEVLETİN KURULMASI İÇİN KARAR KÜRTLERDE DEĞİL”

Yakın bir tarihte Rusya’dan, nüfuz alanını genişlettirdiği aktörlerden Türkiye’ye karşı hamlelerin olacağı beklentisindeyim. Zaten görülen bazı hamleler var ama daha farklı ve sessiz hamleler başka cenahtan yöneleceğini düşünüyorum. PYD ve PKK’ya ilişkin ABD’nin tutumunda bir değişiklik olmasını bekliyorum. Mısır’ın tutumunda da bir değişiklik yaşanabilir hatta bu süreç Mursi’ye kadar ilerleyebilir. İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerin düzelmesini de bu çerçevede değerlendirmek gerekiyor. Dolayısıyla Kürt Devleti’nin orada kurulup kurulmama kararını verecek olan artık Kürt meselesi değil. O bölgedeki yeni Ortadoğu haritasının nasıl şekilleneceği konusu önemli.  Kürt Devleti’nin kurulmasına ilişkin karar sadece bölgenin değil dünyadaki güç dengelerini değiştireceği için çok zor ve çok büyük bir karar olacaktır. Kürt Devleti’nin kurulma ihtimalinin ABD tarafından azaldığını ancak Rusya’nın o bölgeye sarılmak zorunda kaldığını düşünüyorum. Bölgesel aktörler ve halklar nezdinde de yeni bir vizyonun söz konusu olacağı düşünüyorum.

“BU DEVLETİN KURULABİLMESİ İÇİN YETERLİ KUDRET YOK”

Kürt halkının PKK’ya bakışında hatta HDP yanlılarının dâhil hesaplarını yeniden yapmalarını gerektirecek bir konjoktüre gireceklerini düşünüyorum. Aynı şekilde Kuzey Irak Kürdistan yönetiminin Türkiye ile ilişkilerinde yeni bir safhaya girilmeli. Irak Merkezi Yönetimi’nin tutumunda yeni bir değişiklik bekleyebiliriz. Körfez’e kadar uzanan o hatta bütün oyun planları yeniden kurulacak. Bütün bunları değerlendirdiğimizde Kürt Devleti’nin kurulması demek bütün düzenin değişmesi anlamına geliyor. Kürt Devleti’nin kurulması, dünya çapında stratejik haritanın değişmesi anlamına geliyor. Bu devleti kurabilmek ne Kürtlerde ne de onu isteyenlerde böyle bir kudret var.

“KURULACAK DEVLETİ BİRKAÇ PARAMETREYE BAĞLI DEĞİL”

Kurulması konuşulan bu devleti destekleyenlerin ve karşı çıkanların konumlarına da bakılması gerekiyor. Türkiye’nin, İran’ın ve Suriye’deki krizin nasıl çözüleceğine bakılması gerekiyor. Kürt Devleti’nin kurulabilmesi birkaç parametreye bağlı değil. Her bir parametrenin hayati önemi var. Bu nedenle daha komplike bir tablo ile karşı karşıyayız.

“KÜRTLER DEVLET KURMAYACAK, KÜRTLERE DEVLET KURDURULACAK”

Kurulması planlanan Kürt Devleti, Kürtlerin neresinde olduğundan çok, Kürtlerin nerede olması gerektiğine ilişkin bir plan. Kürtler aktör olarak devlet kurmayacak, Kürtlere devlet kurdurulacak. Orada da enerji hatlarını takip etmek gerekiyor. Mutlaka Hazar Denizi’ndeki enerji kaynaklarını dikkate almak gerekiyor. Rusya’nın yapmaya çalıştığı şey, güvenli bir enerji koridoru oluşturabilmek. Rusya ya genişleyecek ya da küçülecek. Rusya’nın mevcut durumunu koruma gibi bir durumu yok. Rusya küçülmemek için büyüme hamlesi yapıyor. Putin’in elinde artık komünizm kartı yok.

YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.

Kaynak: AjansHaber