Klinik Psikolog Dr. Dilarom Demiralay’ın, huzur evlerinde yaşayan yaşlıların adaptasyon sorunu
Bölüm -1
Yaşlıların uzmanlaşmış bir kurumda (yatılı ev, yatılı ev) yaşama adaptasyonunun psikolojik özelliklerini ortaya koymakta, başarılı adaptasyonun temel bileşenlerini sağlamakta ve bunu engelleyen faktörleri vurgulamaktadır. Bu yaş grubu ile psiko-düzeltici ve önleyici çalışma yapmak için öneriler verilmiştir.
Nüfusun hızla yaşlanması, bir dizi tıbbi ve sosyal problemle ilişkilidir ve yaşam kalitesinin sağlanması, çeşitli alanlardan önemli çaba gerektirir.
Yaşlıların uyarlanması, kişiliğin korunmasına yönelik ve yaşlanma koşullarında niteliksel değişimlerini varsayan bir süreç olarak anlaşılmaktadır.
Yaşlı bir kişinin yeni sosyal statüsüne uyum derecesi, somatik ve zihinsel sağlığının durumu tarafından büyük ölçüde belirlenir. Belirgin fonksiyonel bozukluklarla (kalp ve solunum yetmezliği, kas-iskelet sistemi hastalıkları, serebral dolaşım bozukluğunun sonuçları, vb.) ciddi somatik ve zihinsel hastalıkların yaşlı bir kişinin durumunu topluma daha bağımlı hale getirdiği açıktır.
Yaşlıların hayatındaki önemli noktalardan biri, devlet ve kamu kuruluşlarına bağımlı hale getirilmesidir: yatılı evler, huzurevleri, nöropsikiyatrik yatılı klinikler, vb. Bu, devlet ve toplumun yaşlılar hakkındaki bakımının değerli bir tezahürüdür.
Bu yıl için, istatistiklere göre, çeşitli koşullar nedeniyle Huzur evinde yaşamak zorunda kalan yaşlıların sayısı yaklaşık 16.000 kişidir.
Bir huzurevine girmenin nedenleri genellikle aşağıdaki gibidir:
- Bakımda yardım gerektiren ciddi bir hastalık,
- Fiziksel zayıflık,
- Gelecekte olası çaresizlik korkusu,
- Kendi kendine hizmet zorluğu (bu faktör özellikle kırsal alanlarda yaşayan yaşlılarda belirgindir).
- En yaygın sebep akrabalarla çatışmadır.
Ne yazık ki, gerçekte, yaşlı insanlar ve aile üyeleri arasındaki ilişki ekonomik, ahlaki ve psikolojik açıdan karmaşıktır.
Bu durum büyük ölçüde modern toplumdaki sosyoekonomik değişimleri yansıtan aile ilişkilerinin evriminden kaynaklanmaktadır. Her şeyden önce, ailenin en yaşlı üyesinin onurlu bir yer tuttuğu ve akrabalar arasındaki güçlü bağların olduğu geleneksel çok kuşaklı ailenin rolü kayboldu. Şu anda, özellikle büyük gelişmiş şehirlerde, nesiller arasında manevi yabancılaşma eğilimi var, yaşlılar bir dizi eylemden dolayı çocuklarından ayrı olarak giderek daha fazla yaşamaya başladılar. Sosyal hizmetler, tam bir ailede yaşayan, çocukları ve torunları olan yaşlı bir kişinin yalnızlık, gereksiz hissetmekten şikayet ettiği durumlarla yüzleşmek zorundadır. Bu bağlamda, bazı yaşlı insanlar kendilerini daha bağımsız hissetmek için ayrılma arzusuna sahiptir. Bu insanlar için, yalnız yaşama durumu, ilgili zorluklara rağmen, ailede yalnızlık hissinden psikolojik olarak daha elverişlidir. Ayrıca, büyük bir ahlaki psikolojik hasar, yaşlılara hayatlarında önemli bir rol oynayan sosyal bağlantıların kaybına neden olur. Bunlar arasında sosyal rollerin kaybı, sosyal prestij, yüksek idari, ekonomik ve diğer görevlerden ayrılma ve sıradan emeklilere geçiş bulunmaktadır.
Dr. Dilarom Demiralay yaptığı çalışmalarında, huzur evlerinin ilk döneminde, deneklerin %43.5'inde ciddi sosyal uyumsuzluk belirtileri bulunduğunu belirtti. Ve daha önemlisi, duygusal olarak kararsız kişiliklerin (vakaların %67'si) oldugudur, daha az sıklıkla rahatsız edici şüpheler (%15,5) ve daha az sıklıkla uyarılabilir kişilik tipi olan kişilerde (%4).
Bir huzur evinde bir buçuk aylık yaşamın sona ermesinden sonra gelen bir adaptasyon olarak kabul edilir; 4 ay sonra "tatmin edici"; kötü " - bir yıl sonra. Bu yazıda, uyarlamanın başarısı ile fiziksel sağlık, zihinsel durum, kişilik tutumları, aktivite düzeyi arasında hiçbir bağımlılık tespit edilmemiştir.
Uyumsuzluğun ortaya çıkması için risk faktörlerini ve uyumsuzluğun uzamasına katkıda bulunan ayrı risk faktörlerini tanımlar. İlk gruptaki hastalar, kurum öncesi bilgi eksikliği ve psikolojik bir değişik, yeni şartlar, koşullar, kurum modu, istenmeyen bir ortamda kalmak ve yanı sıra kişisel-psikolojik özellikleri gösterir.
Ağrılı durumun sabitlenmesinden sorumlu olan ikinci faktör grubu, hastanelik olgusunu içerir. Sosyal yoksunluk durumundan, yaşlıların sınırlı istihdam olanaklarından, hayati sorunların çözümünden durumsal olarak ortadan kaldırılmasından, aşırı bakım olaylarından ve başkalarına bağımlılıktan oluşur.
Aksine, olumlu faktörler, yani yaşlıların başarılı ve hızlı adaptasyonuna katkıda bulunmak, yatılı evlere karşı olumsuz tutumların önlenmesi, sosyal yoksunluğun psikokorrektifleştirilmesidir.
Bir yatılı evde yaşayan yaşlı bir kişinin sosyal adaptasyonu “yaşlanma, insan somatik patolojisi ve stresli bir durumla deforme olmuş bir kişinin yeni varoluş koşullarına uyum sağladığı karmaşık bir süreçtir. Bu sürecin süresi ve etkinliği, yaşlıların kişisel özelliklerinin oranı ve sosyal çevrenin özgünlüğü ile belirlenir.”
Yabancı meslektaşlarına göre, en uygun adaptasyon seviyesi yaşlılar tarafından sadece dokuz yıl sonra evde yatılı olarak elde edilir. Ve iki ila sekiz yıl arasındaki dönem, en az yaşam memnuniyeti dönemi olarak kabul edilir.
Klinik Psikolog Dr. Dilarom Demiralay
Bize Ulaşabileceğiniz Adresler
https://dilarom.com/
https://www.instagram.com/dilarompsyd/