'Rusya'nın yaptırım paketinin yansıması çok ağır olacak'

Sputnik'e konuşan CHP Antalya Milletvekili Mustafa Akaydın, krizin bir an önce aşılması gerektiğini vurgulayarak, "Yoksa hem Rusya hem de Türkiye böyle bir gerginliği bu coğrafya da kaldırabilecek ülkeler değildir. Her ikisi de zarar görür bundan" dedi.

Antalya'nın eski Belediye Başkanı CHP Antalya Milletvekili Mustafa Akaydın, Rusya'nın açıkladığı ekonomik yaptırıp paketini Türkiye'nin ticaretine, ekonomisine ama aynı zamanda Rusya'nın ticaret ve ekonomisine karşı ‘ağır ve vahim' bir pakete olarak değerlendirdi. Akaydın, şöyle konuştu:

‘ULUSLARARASI HAKEMLİK İSTENMELİ'

"Sanıyorum duygusal olarak verilmiş bir karar. Evet, Rusya gibi uzun zamandır çok iyi ekonomik, kültürel, sosyal ilişkilerimiz olan bir ülkeyle düştüğümüz bu durum kabul edilemez. Türk halkı için de kabul edilemez, tedirginlik yaratır ama bu tür olayların mutlaka böyle önlemlerle paketlerle veya askeri önlemlerle çözümünden yana değil, uluslararası hakemlik isteyip, uluslararası hakemli sonucunda işin doğrusu ortaya çıktıktan sonra gerekebilecek diğer önlemlerle çözülebileceğini düşünenlerdenim. Bence Sayın Putin duygusal davranmış.

‘RUS VATANDAŞLARLA HİÇBİR GERİLİM OLMAZ'

Benim Antalya'da oturduğum apartman 63 dairelik bir site. Üçte biri Rus. Biz Rus kardeşlerimizden Antalya'da çok büyük bir keyif içinde yaşıyoruz. Antalya'da 40 bin yerleşik Rus olduğu ifade ediliyor. Her yıl da 3 milyona yakın Rus ağırlıyoruz Antalya'da. Tabii ki biz Türk milleti her şeye rağmen misafirperver, hoş görülü bir milletiz. Şunu temin ederim ki, Antalya'da gerek ticari, gerek sosyal ilişkilerde Rus vatandaşlarla Antalyalılar arasında hiçbir gerilim olmaz, tatsızlık olmaz. Onlar bizim el üstünde tuttuğumuz misafirlerimizdir."

‘DİRENÇTEN VAZGEÇİLİP DİYALOG SAĞLANMALI'

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu direncinden vazgeçip bir diyalog ortamının sağlanmasını umut ettiğini kaydeden CHP'li Akaydın, Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında bir çözüm bulunmasını istediklerini söyledi. Akaydın, "Yoksa hem Rusya hem Türkiye böyle bir gerginliği bu coğrafya da kaldırabilecek ülkeler değildir. Her ikisi de zarar görür bundan" dedi.

'TÜRK EKONOMİSİ DE RUS EKONOMİSİ DE ETKİLENİR'

Rusya'nın açıkladığı yaptırım paketinin Antalya'ya yansımasının çok ağır olacağını da vurgulayan CHP'li Mustafa Akaydın, eğer hiç turist gelmezse Antalya'nın yaklaşık 6 milyar dolarlık bir kaybı olacak gibi göründüğünü söyledi. Akaydın, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tarım ürünleri ihracatımızın büyük çoğunluğunun Rusya'ya yapıldığı düşünülürse tarım üreticileri ve turizm sektörünü Antalya'da negatif etkilenir. Ama bu Rusya'yı da negatif etkiler. Neticede Rusya da Türkiye'den hem kısa zamanda hem kaliteli hem ucuz tarım ürünü ithal eden bir ülke. Aynı zamanda Antalya gerçekten bugün dünyada çok önemli bir destinasyon, çok kaliteli turistik hizmet veriyor. Ben şöyle ifade edeyim. Antalya'nın Kemer İlçesi neredeyse Ruslar tarafından Rusya'nın bir parçası olarak kabul ediliyor. Bu kadar sevilen bir yer. Dolayısıyla bu dostlukları bir uçak düştü diye gölgelemek, bence doğru bir şey değildir. Bu iki devletin her ikisi de bundan zarar görür. Neden zarar görür? Çünkü dış ticaret dengemiz Rusya'nın lehine. Rusya'nın Türkiye'den 15-20 milyar dolarlık bir ihracatı varsa, Türkiye'nin Rusya'ya 5 milyar dolarlık bir ihracatı var. Bu yönden düşündüğünüzde toplamda dengeye koyduğunuzda Rusya da bundan etkilenir. Rus ekonomisinin de bugün çok da iyi olduğunu söylemek de mümkün değil. Dolayısıyla doğru bir yöntem değil. Bunun mutlaka diplomatlar tarafından en kısa zamanda çözüme ulaştırılması lazım."

CHP ANTALYA VEKİLLERİ TBMM'DE KRİZİN FATURASINI ANLATTI

Bu arada CHP'nin Antalya Milletvekili Mustafa Akaydın, Niyazi Nefi Kara, Çetin Osman Budak ve Devrim Kök TBMM'de düzenledikleri basın toplantısında Rusya'nın Türkiye'ye yönelik ekonomik yaptırım paketini değerlendirdi.

CHP'li Akaydın, basın toplantısında da Rusya ile yaşanan krizin son geldiği noktanın Türk ekonomisini ama hepsinden önce Antalya ekonomisini çok ciddi boyutta etkilediğini söyledi. Dış politikada gelinen noktayı bir başarısızlık olarak niteleyen Akaydın, "Soğuk savaşın sonrasında özellikle Rusya ile başlayan ilişkiler çeşitli işbirliklerini beraberinde getirmişti. Bu arada da Antalya'ya da büyük bir turist akını başlamıştı. Bizdeki verilere göre şu anda Antalya'da 40 bin civarında yerleşik yaşayan Rus vatandaşı var. Dolayısıyla bu gerilimi biz Türk dış siyasetinin aslında bir başarısızlığı olarak görüyoruz" dedi.

‘TÜRKİYE'NİN KAYBI 20 MİLYAR DOLAR OLUR'

CHP'li Budak da, bu krizden en çok etkilenecek olan birinci ilin Antalya olduğunu söyledi. Rusya'daki ekonomik krizden dolayı turizm ve tarımda Antalya'nın zaten geçen yıl çok büyük sıkıntılar yaşadığını ifade eden Budak, "Bugün de artık siyasi çok büyük bir krizle karşı karşıyayız. Hükümet programının bu hükümetin turizm politikası olmadığını bir kez daha kanıtladı. Bu yıl görünen şudur ki sadece Antalya için değil Türkiye için de çok ciddi sıkıntılar bekliyor. İhracatta 6 milyar dolar, turizmde aşağı yukarı 6-7 milyar dolar civarında Rusya'dan gelir elde ediyoruz. Bir de bavul ticareti var. 2013 yılında 8,5 milyar dolar, 2014 yılında da 6 milyar dolara düşmüş bir tablo var. Eğer bu kriz derinleşerek devam ederse Türkiye'nin 20 milyar dolar civarında kaybı olacağı göz önünde bulundurmak gerekiyor. Bu da aşağı yukarı Türkiye'deki GSMH'nin yüzde 3'üne denk geliyor" diye konuştu.

SEKTÖR VE BİLEŞENLERİ TEDİRGİN

CHP'li Kara ise, Türkiye-Rusya ilişkilerinin dostluk içerisinde ve oluşturulmuş değerler içerisinde çözülebileceği kanaati içinde olduklarını söyledi. CHP'li Kök de, AK Parti'nin yanlış uygulamalarından kaynaklı Türkiye'nin dış politikada birtakım sorunlar yaşadığını söyledi. Rusya krizinin Antalya'yı birinci derecede ilgilendirdiğini vurgulayan Kök, şöyle konuştu:

'40 BİN DOLARLIK MAL 6 BİN DOLARA DÜŞTÜ'

"Antalya'da turizm ve örtü altı yetiştiriciliği özellikle önemli. Ciddi bir belirsizlik var. Sektörün diğer bileşenleri tedirgin bir bekleyiş içerisinde. Özellikle Rusya Federal Gümrük Dairesi'nin (FTS) birtakım talimatları var. Resmi olmayan talimatlar ama Türk mallarının ithalat, gümrük işlemlerinin yapılamaması istendiği, Rusya'da gemi ve TIR'larla yapılan yaş sebze ve meyve sevkiyatlarının şu an durdurulduğu, Türk mallarının gümrüklerden geçirilmediği ve beyannamelerinin kabul edilmediği, taşımacılara malların iade edilmesi konusunda birtakım tavsiyelerde bulunulduğu ve malların geçici depolarda bekletilmesi gibi çok ciddi sıkıntılar var. Aynı zamanda Antalya ve Mersin ve Karedeniz limanlarından kalkan yaş meyve sebze dolu yaklaşık 750 konteynerlik 3 gemi de Rusya'nın Novorossiysk limanında bekletiliyor. Mersin'den giden yaklaşık 200 tane TIR Moskova halinde, Antalya'dan giden 600 tane TIR geriye döndürülmüş durumda. Şöyle de bir sıkıntımız var. Şu anda Rusya'dan dönen 600 TIR'ın geri çevrilip Belarus, Ukrayna, Moldovya'ya gönderilmesi mümkün görünmüyor. Çünkü kriz nedeniyle bu ülkelere gönderilecek ürünlerde yığılma olduğu için fiyatlar ciddi anlamda düşmüş durumda. 40 bin dolarlık bir malın fiyatı 6 bin dolara kadar gerilemiş durumda."

‘ÜRETİCİLER BATMA EŞİĞİNE GELDİ'

Sadece Antalya değil narenciye üreten Mersin, Adana'daki üreticilerin de batmanın eşiğine gelmiş durumda olduğunu anlatan CHP'li Kök, "Krizin etkileri henüz tamamen hissedilmiş durumda değil. Ancak domino etkisi yapacak krizin vuracağı sektörler, ihracatçılar, çiftçiler, komisyoncular, ilaç ve gübre bayileri, tohum firmaları, fidan üreticileri, sera örtüsü üreten plastik firmalar başta etkilenecek sektörler" dedi.

Kök, Gümrük, Tarım, Turizm bakanlıklarının ve sektör temsilcilerinin sorunun tespiti ve çözüm önerilerini belirlemek için mutlaka bir araya gelmeleri, ihracatçılara verilen teşvikin de yaşanan kriz de göz önüne alınarak acilen artırılması gerektiğini söyledi. Söz konusu krizin turizmi de etkileyeceğini vurgulayan Kök, turizm açısından 2015 yılının çok olumlu geçmediğini, 2016 yılını da bu gerginliğin ciddi biçimde vuracağını söyledi.

'BELEDİYE ALIP HALKA DAĞITSIN'

CHP'li Akaydın ayrıca Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle Antalya'da Gazipaşa halinin de kapandığını belirterek, "Çünkü Gazipaşa hali bu mevsimde Rusya'nın çok sevdiği dikenli hıyar ihracatını yapar. En azından belediyeler eliyle bu ürünlerin alınıp yoksul halka ücretsiz dağıtılması bir yöntem olabilir. Orta vadede de ya üçüncü ülkeler üstünden, Gürcistan, Azerbaycan, Bulgaristan gibi belki Rusya'ya ihracat veya yeni pazarlar yaratmak hem turizmde hem tarımda gibi bir zorunluluk hükümeti beklemektedir" diye konuştu.

'ARAP PAZARLARINI KAYBETTİK'

Akaydın, "Alternatif pazarlar yok mu?" sorusu üzerine, alternatif çok pazar olduğunu ancak Türkiye'nin Suriye politikasının yanlışlığından dolayı özellikle Arap ülkeleri pazarlarının da kaybedildiğini söyledi. Akaydın, "Onun için şu anda en önemli pazar olarak Almanya ile Rusya var. Çünkü Antalya'ya gelen, yıllık 10-12 milyon arası değişen turistin yaklaşık yüzde 25'i Rus turist. Ama bunun ötesinde de bizim tarım ürünlerimizin en çok pazarlandığı iki ülke Almanya ile Rusya. Rusya, Türkiye'nin dış ticaretinde dördüncülükle yedincilik arasında bir skalada değişiyor. Son 8-10 yıldır. Onun için çok önemli" dedi.