8 yıl önce
ABD'de önemli bir sürprize imza atan Cumhuriyetçi Donald Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'dan yaklaşık 200 bin daha az oy almasına rağmen, başkanlık için gereken 270 seçici kurul üye sayısını geçerek başkan oldu.
Cumhuriyetçi Trump, rakibi Demokrat Parti adayı Hillary Clinton'a karşı birçok kritik eyalette beklentilerin ve anketlerin aksine büyük başarı elde etti.
Başta Florida olmak üzere Ohio, Pensilvanya ve Kuzey Carolina gibi "salıncak eyaletler (swing states)” olarak tanımlanan yerlerde Clinton'a üstünlük sağlayan Trump, Arizona ve Wisconsin gibi oranları birbirine çok yakın yerlerde de rakibini geride bıraktı.
- Trump 29 eyalette güldü, Clinton 19'da kaldı
Amerikan medyasında yer alan haberlere göre Trump 29 eyalette seçimleri kazanırken, seçici kurul delege sayısını da 290'a yükseltti. Böylece Cumhuriyetçi aday, Beyaz Saray'a çıkması için gerekli olan 270 delege sayısını aşmış oldu. ABD'nin eski Dışişleri Bakanı olan Hillary Clinton ise toplamda 19 eyalet ve başkent Washington DC'de seçimleri kazandı. Clinton'ın delege sayısı 228'de kaldı.
ABD seçimlerinde adaylardan birinin başkan olabilmesi için 538 seçici kurul delegesinden 270'ini garantilemesi gerekiyordu.
Henüz sonuçları netleşmeyen iki eyaletten Michigan'da Trump, New Hampshire'da ise Clinton yarışı önde götürüyor. Her iki eyalette de ortaya çıkan çok küçük farklar, bazı yerlerde oyların yeniden sayılmasına ve sonuçların gecikmesine neden oldu.
- 200 bin az oy alarak başkan oldu
Bu başarısıyla siyasi kariyeri olmadan 60 yılın ardından başkanlık koltuğuna oturan ilk kişi olan Trump, ülke genelindeki sandıklarda rakibi Clinton'dan 200 bin az oy almasına rağmen seçimleri kazandı. Ülke genelinde 59 milyon 440 bin civarında oy alan Trump, 59 milyon 650 bin civarında oy alan Clinton'dan az oy almasına rağmen başkanı belirleyen seçici kurul üyeleri sayısında 270'i geçerek koltuğa oturmaya hak kazandı.
ABD'de nüfus ağırlıklarına göre her eyaletin farklı sayıda seçici kurul üyesi bulunuyor ve toplam sayısı 538 olan kurulun salt çoğunluğuna ulaşan aday başkan oluyor.
Trump'ın daha az oy alarak başkan olmasında, bir eyaleti kazanan adayın o eyaletteki tüm seçici kurul üyelerini kazanması da çok önemli rol oynadı. Örneğin küçük farkla bile olsa Florida, Ohio ve Kuzey Carolina gibi eyaletleri kazanan Trump, bu eyaletlerdeki tüm seçici kurul üyelerini hanesine yazdırdı.
- Trump'a seçimi "beyazlar" kazandırdı
Trump'ı başkanlığa taşıyan en önemli unsurun, ülkedeki kayıtlı seçmenlerin yüzde 70'ini oluşturan beyazların yüzde 58'inin Trump için oy kullanması olduğu belirtiliyor. Clinton ise beyaz Amerikalıların sadece yüzde 37'sinin oyunu alabildi. Kayıtlı seçmenlerin yüzde 12'sini oluşturan siyahiler arasında Clinton yüzde 88 ile Trump'a fark atarken, kayıtlı seçmenlerin yüzde 11'lik bölümünü oluşturan Hispanikler arasında bile Trump'ın yüzde 29 oy oranına ulaşması sürpriz olarak değerlendirildi.
Kampanya döneminde birçok kez "Meksika sınırına duvar örmekten" bahseden Trump'ın Latino kökenlilerin yaklaşık yüzde 30'unun oyuna ulaşması ayrıca değerlendirilmesi gereken bir konu olarak görülüyor.
ABD'nin yeni başkanı 20 Ocak 2017'de yapılacak yemin törenin ardından görevine başlayacak.
AA